وي ادامه داد: صرف نظر از درآمدهاي هيدروکربني، تمايز مهم کشورهاي عربي، به دليل شمار بسيار اندک ساکنان آنها است. به همين دليل شکوفايي اين کشورها در عرصه بين الملل مسأله غافلگير کننده‌اي نيست.
هندرسون با اشاره به اختلافات داخلي اعضاي شوراي همکاري خليج فارس گفت: در اوايل مارس 2014 عربستان، بحرين و امارات در اعتراض به دخالت قطر در امور داخلي ديگران، سفراي خود را از دوحه فرا خواندند. دليل اصلي بحران در روابط اين کشورها، حمايت قطر از "اخوان المسلمين" است؛ البته مسئولان قطري به صورت رسمي به اين موضوع اذعان نکرده‌اند.
هندرسون در ادامه اين مطلب نوشت: اين شکاف علني اين بحث را پيش مي‌کشد که "شوراي همکاري" به صورت فعلي خود تا چه زماني وجود خواهد داشت. و اگر تغييري در اين شورا روي دهد، آيا نخستين تغيير ترسيم دوباره مرزها خواهد بود؟
وي خاطرنشان کرد: هنگامي‌که انگليسي‌ها در اوايل دهه هفتاد قرن گذشته از خليج فارس خارج شدند، دولت امارات را به وجود آوردند. هدف اصلي از اين کار اين بود که قطر و بحرين نيز جزئي از اين اتحاديه (امارات) باشند؛ ولي در نهايت نتوانستند با ديگران درباره برخي شرطها به توافق برسند.
* عربستان
هندرسون با اشاره به اوضاع عربستان به عنوان يکي از اعضاي شوراي همکاري نوشت: عربستان با بحران خلافت مواجه است. "ملک عبدالله" پادشاه عربستان امسال وارد 91 سالگي مي‌شود، و "سلمان" برادر ناتني او که به عنوان جانشينش تعيين شده، هفتاد و هشت ساله است. هردو نفر نيز در وضعيت سلامتي مناسبي نيستند. همچنين نگراني‌هايي در باره سلامت عقلي سلمان وجود دارد.
وي ادامه داد: همچنين نگراني‌هايي در خصوص کاهش صادرات نفت عربستان در آينده به دليل افزايش مصرف داخلي در اين کشور وجود دارد. مردم اين کشور به يارانه‌هاي بسيار زياد دولت براي بنزين و برق عادت کرده‌اند، و چالشها و تهديدهاي بزرگي در خصوص تغيير روش زندگي آنان وجود دارد.
هندرسون با اشاره به اختلاف بسيار زياد درآمد شهروندان عربستاني، تأکيد کرد: بيشتر عربستاني‌ها تقريبا در فقر زندگي مي‌کنند. علاوه براين در خصوص ميهن پرستي قبايل عربستاني در مناطق مرزي اين کشور با يمن ترديد وجود دارد. شيعيان اين کشور که در مناطق ساحل خليج فارس زندگي مي کنند، گرفتار محروميت‌هاي سياسي و اقتصادي هستند.
* کويت
هندرسون درباره کويت گفت: صباح الاحمد الصباح حاکم کويت، 84 ساله است، وي تمام عمر خود را در دولت کار کرده و در اداره کشور خبره است؛ ولي اکنون وضعيت سلامتي مناسبي ندارد.
وي ادامه داد: مجلس ملي کويت قديمي ترين پارلمان بين کشورهاي عربي به شمار مي‌آيد که اعضاي آن از افراطي‌ها، عناصر قبايل، گروهي از فن سالاران و چند تن از شيعيان تشکيل شده است.
هندرسون نوشت: کويت زماني پيشرفته ترين کشور بين کشورهاي عربي منطقه بود، ولي اکنون قطر و امارات از آن پيش افتاده اند.
* بحرين
مدير برنامه‌هاي خليج فارس انديشکده واشنگتن، درباره بحرين گفت: اين جزيره از فوريه 2011 صحنه ناآرامي‌هاي سياسي است. تظاهرات مردم اين کشور به دخالت نيروهاي شبه نظامي سعودي و ارسال تجهيزات از پليس امارات منجر شد. تلاشها براي آشتي سياسي هم به دليل اختلافات داخلي خاندان حاکم در بحرين شکست خورد.
هندرسون هشدار داد: در سايه شکست تغييرات سياسي در بحرين، احتمالا اين کشور شاهد افزايش خشونتها و دخالت دوباره نيروهاي امنيتي سعودي باشد. آل‌سعود سعي مي‌کند که اوضاع بحرين به عربستان منتقل نشود.
* قطر
هندرسون در باره قطر نوشت: امير نشين قطر، تحت عنوان فرزند ناآرام شناخته مي‌شود. حمد امير سابق قطر در ژويه 2013 قدرت را به فرزندش "تيمم بن حمد آل ثاني" که فقط 33 سال دارد، منتقل کرد.
وي افزود: به نظر مي‌آيد که قطر به دليل بحران آفريني از طريق دادن تريبون خود به "يوسف قرضاوي" مبلغ افراطي، و يا حمايت از بدترين افراطي‌ها در سوريه، يا حمايت از اخوان المسلمين در امارات، به خود مي‌بالد.
هندرسون خاطرنشان کرد: قطر به دليل داشتن بزرگترين منابع گاز طبيعي پس از روسيه و ايران، و بزرگترين صادر کننده گاز طبيعي مايع، مي‌تواند علاوه بر ساخت ورزشگاه براي بازي هاي جام جهاني 2022، از بحران‌ها هم حمايت مالي کند.
* امارات
هندرسون درباره اوضاع امارات هم نوشت: وضعيت شيخ خليفه که اخيرا سکته کرده، پايدار است. البته او فعلا قدرت را به وليعهد و برادر ناتني خود يعني "محمد بن زايد" واگذار کرده است. بن زايد وابسته به آمريکا است ولي مانند ديگر سران کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس، به دولت اوباما مشکوک است.
وي ادامه داد: بن زايد از نسل جديد سران کشورهاي عربي منطقه به شمار مي آيد.
هندرسون خاطرنشان کرد: يکي از مسائل مورد ملاحظه در اختلافات منطقه‌اي امارات با عربستان سعودي به دليل تصرف اراضي بين قطر و امارات از سوي رياض است. عربستان سعودي اصرار دارد که چاه عظيم نفتي که در مرز اين منطقه قرار دارد، کلا داخل اراضي عربستان است.
* عمان
هندرسون درباره عمان نوشت: سلطان قابوس با ديگر حکام کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس تفاوت دارد. وي در بيشتر موارد از حضور در نشست شوراي همکاري اجتناب مي‌کند. وي همچنين مواضعي را اتخاذ مي کند که به نفع آمريکا نيست. سلطنت نشين عمان از نظر اقتصادي و اجتماعي هم به اندازه‌اي نفت و گاز دارد که بتواند زندگي خوبي را براي ساکنانش فراهم کند. جمعيت اين کشور حدود 3.1 ميليون نفر است. ولي سلطان 74 ساله عمان وارثي ندارد که اين امر نگران کننده است. اکنون مسأله جانشيني وي سئوالات بسياري را به وجود آورده است. عمان به دليل قرار داشتن در جهت جنوبي تنگه هرمز، از موقعيت راهبردي بسيار مهمي برخوردار است. حتي اگر آمريکا هم از نظر انرژي استقلال يابد، اين تنگه همچنان محل عبور و صادرات انرژي منطقه خليج فارس است.
هندرسون اظهار داشت: همه کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس همچنان به آمريکا تکيه دارند؛ ولي هيچکدام از آنها فکر نمي‌کنند که بتوانند براي هميشه به واشنگتن تکيه کنند. تنها راه منطقي افزايش اتحاد اين کشورها است که البته اين امر عملي نخواهد شد. به جاي آن، کشورهاي عضو شورا مي توانند براي حفظ امنيت خود به دنبال شريک ديگري باشند. در اينجا نام چين نمود پيدا مي کند که البته در اين زمينه هم نشانه‌هاي روشني براي تحقق فوري اين امر وجود ندارد.
هندرسون تأکيد کرد: اين مسائل موجب مي‌شود که آينده بسيار نگران کننده باشد.
نظرات شما عزیزان:
موضوعات مرتبط: سیاسی ، ،
برچسب‌ها: